อำเภอ ด่านช้าง

อำเภอด่านช้าง

คำขวัญอำเภอ    เขื่อนกระเสียวลือนาม ธรรมชาติงามล้ำ วัฒนธรรมตะเพินคี่ อุทยานดีสนสองใบ

  ที่อยู่ที่ว่าการอำเภอ        ถ.ด่านช้าง - สามชุก อำเภอด่านช้าง จังหวัด สุพรรณบุรี 72180

  หมายเลขโทรศัพท์         0-3559-5080

  หมายเลขโทรสาร          0-3559-5080

  ข้อมูลทั่วไป

     ประวัติความเป็นมา         ด่านช้าง เดิมอยู่ในเขตปกครองของอำเภอเดิมบางนางบวช สภาพภูมิประเทศทางด้านตะวันตกเป็นเทือกเขาสูงชัน และพื้นที่ลอนลาดสลับกับลอนชัน ลาดต่ำลงมาทางทิศตะวันออก เป็นแนวเขาที่ติดกับเทือกเขาตะนาวศรี มียอดเขาสูงที่สุด ได้แก่ยอดเขาเทวดา สูง 1,123 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง โดยพื้นที่ส่วนใหญ่สมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้เบญจพรรณ มีป่าสนสองใบ แหล่งแร่ดีบุก วูลแฟม หินแกรนิต และหินปูน ตลอดจนสัตว์ป่าเป็นจำนวนมาก ในอดีตบริเวณลำห้วยกระเสียวได้มีโขลงช้างขนาดใหญ่ ลงมากินน้ำและเล่นน้ำเป็นประจำ จึงได้มีการขนานนามบริเวณดังกล่าวว่าเป็น ด่านช้าง อันเป็นที่มาของชื่อเรียกอำเภอมาจนถึงปัจจุบัน

      ในปี 2546 ได้มีการค้นพบแหล่งโบราณคดีในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ตั้งแต่สมัยหินใหม่ลงมาจนถึงสมัยประวัติศาสตร์ ที่บ้านพุน้ำร้อน บริเวณพื้นที่เชิงเขาซึ่งมีลำน้ำกระเสียวไหลผ่าน โดยได้พบเครื่องมือหินจำนวนมาก อาทิ ขวานหินขัด หินกะเทาะ ที่ทำจากหินตระกูลเชิร์ต ภาชนะดินเผาสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ขวานสำริด และกระดิ่งสำริด สันนิษฐานว่าบริเวณดังกล่าวน่าจะเป็นแหล่งผลิตเครื่องมือหินกะเทาะในสมัยหินใหม่

       นอกจากนั้นที่บ้านโป่งคอม ได้มีการค้นพบโครงกระดูกมนุษย์ฝังบรรจุอยู่ในภาชนะดินเผาเคลือบสี่หู พบตะกรันแร่ และก้อนดินไฟที่เป็นโครงสร้างเตาถลุงเหล็ก สันนิษฐานว่าบริเวณดังกล่าวน่าจะเป็นแหล่งถลุงโลหะในสมัยอยุธยา

       22 กุมภาพันธ์ 2467 นายพันตรี ม.จ.วงศ์วโรชร ในสมเด็จกรมพระยาเทววงศ์วโปการ พร้อมด้วยแม่กองรังวัดภูมิประเทศในสยาม ได้เดินทางมาที่บ้านตะเพินคี่ เพื่อปักปันเขตแดนรอยต่อ 3 จังหวัด ระหว่างกาญจนบุรี อุทัยธานี และสุพรรณบุรี พร้อมทั้งได้ตั้งนายปวยคอง ราษฎรบ้านดังกล่าวเป็นเจ้าวัด ทำหน้าที่ดูแลทุกข์สุขของราษฎร

         ในปี 2505 กระทรวงเกษตรได้ประกาศให้ป่าห้วยขมิ้น ป่าพุน้ำร้อน และป่าหนองหญ้าไทร พื้นที่ตำบลด่านช้าง หนองมะค่าโมง พื้นที่ 330,625 ไร่ เป็นป่าสงวนแห่งชาติ

          24 กรกฎาคม 2506 กระทรวงเกษตรได้ประกาศให้ป่าองค์พระ ป่าพุระกำ และป่าเขาห้วยพลู ในพื้นที่ตำบลองค์พระ พื้นที่ 447,000 ไร่ เป็นป่าสงวนแห่งชาติ เพิ่มเติมอีกแห่งหนึ่ง เนื่องจากยังมีไม้ชนิดดีมีค่าขึ้นอยู่เป็นจำนวนมาก และเป็นป่าต้นน้ำลำธาร จำเป็นที่จะต้องสงวนไว้เป็นป่าไม้ถาวร การประกาศทั้ง 2 ครั้งดังกล่าวส่งผลให้พื้นที่กว่า 777,625 ไร่กลายเป็นพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติขนาดใหญ่ที่สุดในจังหวัดสุพรรณบุรี

         ในช่วงเวลาเดียวกันนายพัฒน์ บุญยรัตพันธ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดสุพรรณบุรี สุพรรณบุรีในขณะนั้นได้พิจารณาเห็นว่าบริเวณพื้นที่ใกล้สถานที่ก่อสร้างเขื่อนกระเสียวมีความเหมาะสมที่จะสร้างเป็นเมืองใหม่รองรับความเจริญเติบโต จึงได้ดำเนินการวางผังเมืองกำหนดพื้นที่ส่วนราชการ สถานศึกษา วัด ที่อยู่อาศัย ตลาด ย่านการค้าพาณิชย์ ตัดถนนเป็นตาตาราง ส่งผลให้ด่านช้างมีผังเมืองที่มีความเหมาะสม สวยงามแห่งหนึ่งในปัจจุบัน

         ต่อมาในปี 2516 บริษัท สุพรรณบุรีทำไม้ จำกัด ได้รับสัมปทานทำไม้ในพื้นที่ โดยบริษัทได้ใช้เวลาตัดไม้ และชักลากออกจากป่า รวมเป็นเวลาประมาณ 17 ปี และได้หยุดดำเนินการไปในปี 2532  ผลจากการสัมปทานดังกล่าวได้ทำให้เกิดการจับจองที่ดินเปลี่ยนแปลงพื้นที่บริเวณดังกล่าวไปทำเกษตรกรรมประเภทพืชไร่เป็นจำนวนมาก อาทิ ข้าวโพด มันสำปะหลัง เป็นต้น

         13 สิงหาคม 2517 คณะรัฐมนตรีได้เห็นชอบให้กรมส่งเสริมสหกรณ์จัดตั้ง สหกรณ์นิคมห้วยขมิ้น เพื่อจัดที่ดินป่าห้วยขมิ้น ป่าพุน้ำร้อน และป่าหนองหญ้าไทร ที่เสื่อมโทรมให้ราษฎรที่อาศัยอยู่ก่อนเข้าทำประโยชน์ต่อไป คิดเป็นพื้นที่ประมาณ 180,000 ไร่

         วันที่ 30 สิงหาคม 2517 กระทรวงมหาดไทยได้พิจารณาเห็นว่าอำเภอเดิมบางนางบวชมีพื้นที่กว้างขวาง และห่างไกล ราษฎรไม่ได้รับความสะดวกจากบริการของรัฐ จึงได้ประกาศให้แยกตำบลด่านช้าง องค์พระ และห้วยขมิ้น ออกไปจัดตั้งเป็นกิ่งอำเภอด่านช้าง โดยมีนายธีระศักดิ์ เทศศิริ ดำรงตำแหน่งปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอ เป็นคนแรก ต่อมาได้ประกาศเพิ่มเติมเมื่อวันที่ 16 มิถุนายน 2518 ให้โอนตำบลหนองมะค่าโมง มาขึ้นการปกครองกับกิ่งอำเภอด่านช้างอีกตำบลหนึ่ง รวมเป็น 4 ตำบล คิดเป็นพื้นที่รวม 745,625 ไร่ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติเกือบทั้งหมด

         วันที่ 15 กรกฎาคม 2518 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนารถ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์ ได้เสด็จพระราชดำเนินมาเปิดอาคารเรียนโรงเรียนบรรหารแจ่มใสวิทยา 3 พระราชทานธงลูกเสือชาวบ้าน และทอดพระเนตรการก่อสร้างเขื่อนกระเสียว ยังความปลาบปลื้มแก่พสกนิกรชาวด่านช้างอย่างหาที่สุดมิได้         

         ในปี 2523 การก่อสร้างเขื่อนกระเสียวได้แล้วเสร็จ สามารถเก็บกักน้ำไว้ใช้เพื่อการเกษตร การประมง และแก้ปัญหาน้ำท่วมจังหวัดสุพรรณบุรี มีพื้นที่เก็บกักน้ำ 28,750 ไร่ เป็นเขื่อนดินที่มีความยาวถึง 4,250 เมตร เป็นอันดับที่สองรองจากเขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ ลพบุรี

         และต่อมาเมื่อวันที่ 13 กรกฏาคม 2524 กิ่งอำเภอด่านช้างได้เจริญขึ้นมาเป็นลำดับทั้งในด้านเศรษฐกิจ และสังคม กระทรวงมหาดไทยจึงได้ยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอด่านช้าง เป็นศูนย์กลางในการบริหารราชการมาจนถึงปัจจุบัน โดยมี ว่าที่ ร.ต.กฤษณ์ สังขพันธ์ ดำรงตำแหน่งนายอำเภอเป็นคนแรก

          และในปีถัดมา 2525 กระทรวงมหาดไทยได้ประกาศจัดตั้งสุขาภิบาลด่านช้าง องค์กรปกครองท้องถิ่นแห่งแรก  โดยได้รวมพื้นที่บางส่วนของตำบลด่านช้างและหนองมะค่าโมง พื้นที่ 4.4 ตารางกิโลเมตร จนถึงวันที่ 25 พฤษภาคม 2542 จึงได้ยกฐานะขึ้นเป็นเทศบาลตำบลด่านช้าง ทำหน้าที่ดูแลการพัฒนาชุมชนด่านช้างมาจนถึงปัจจุบัน

         วันที่ 12 ธันวาคม 2532 สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฏราชกุมารได้เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ พระราชทานพระพุทธนวราชบพิตร ประจำอำเภอด่านช้าง โดยมีนายเกียรติคุณ สุวรรณกูล นายอำเภอด่านช้างเข้ารับพระราชทาน

         ปี 2533 บริษัท น้ำตาลมิตรผล จำกัด ได้ย้ายโรงงานน้ำตาลจากอำเภอบ้านโป่ง ราชบุรี มาก่อสร้างใหม่ที่อำเภอด่านช้าง ปัจจุบันมีกำลังการผลิต 45,000 ตันต่อวัน เป็นโรงงานน้ำตาลขนาดใหญ่เป็นอับสองของประเทศ ทำให้อ้อยกลายเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของด่านช้าง ส่งผลให้เกิดการเจริญเติบโตของชุมชนอำเภอด่านช้างอย่างรวดเร็วมาจนถึงปัจจุบัน

         26 พฤษภาคม 2534 ชื่ออำเภอด่านช้างปรากฏเป็นข่าวดังไปทั่วโลก เมื่อเครื่องบินของสายการบินเลาดาห์แอร์ ประสบอุบัติเหตุตกบริเวณป่าสนสองใบ เศษซากความเสียหายกระจายไปทั่วป่าในเขตตำบลห้วยขมิ้น และวังยาว มีผู้เสียชีวิต 223 คน

         27 กรกฎาคม 2539 กรมการปกครองได้อนุมัติงบประมาณให้ดำเนินการก่อสร้างอาคารที่ว่าการอำเภอด่านช้าง ในบริเวณศูนย์ราชการอำเภอด่านช้าง โดยฯพณฯ บรรหาร ศิลปอาชา นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย เดินทางมาเป็นประธานในการวางศิลาฤกษ์อาคารดังกล่าว เมื่อดำเนินการก่อสร้างแล้วเสร็จได้กลายเป็นศูนย์กลางในการบริหารราชการมาจนถึงปัจจุบัน

         4 กุมภาพันธ์ 2540 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินมาทรงเปิดอาคารห้องสมุดประชาชนเฉลิมราชกุมารี และเปิดประชุมทางวิชาการองค์การยุวเกษตรแห่งอนาคต ที่วิทยาลัยเกษตรกรรมสุพรรณบุรี อำเภอด่านช้าง ยังความปลาบปลื้มมาสู่พสกนิกรชาวด่านช้างอย่างหาที่สุดมิได้

        วันที่ 30 กันยายน 2541 กรมป่าไม้ได้พิจารณาเห็นว่า พื้นที่ป่าองค์พระ ป่าพุระกำ และป่าห้วยพลู ยังมีสภาพป่าที่มีความสมบูรณ์ เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารสำคัญของจังหวัดสุพรรณบุรี ทิวทัศน์สวยงาม สัตว์ป่าชุกชุม จึงได้ประกาศจัดตั้งเป็น อุทยานแห่งชาติพุเตย ครอบคลุมเนื้อที่ 198,422 ไร่ นับเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ที่  นิเวศน์ที่สำคัญในจังหวัดสุพรรณบุรี

        และเมื่อวันที่ 10  พฤศจิกายน 2551  พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ  ได้เสด็จมาทรงเป็นประธานถวายผ้าพระกฐิน ณ วัดเขาถ้ำหมี ตำบลหนองมะค่าโมง  ยังความปลาบปลื้มมาสู่พสกนิกรชาวอำเภอด่านช้างอีกครั้งหนึ่ง

        อำเภอด่านช้าง นับได้ว่าเป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสุพรรณบุรีที่มีความสำคัญทางด้านเศรษฐกิจ การท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ และเป็นแหล่งต้นน้ำที่สำคัญ ผ่านการเป็นอำเภอมาแล้วกว่า 30 ปี เป็นอำเภอขนาดใหญ่มีการบริหารงานที่สลับซับซ้อน ในปี 2554 กระทรวงมหาดไทยจึงได้ปรับปรุงตำแหน่งนายอำเภอให้เป็นระดับ ผู้อำนวยการระดับสูง โดยมีนายสฤษฎิ์ น้ำค้าง เป็นผู้ดำรงตำแหน่งนายอำเภอด่านช้าง คนปัจจุบัน

         

     เนื้อที่/พื้นที่    1,193.824 ตร.กม.

    สภาพภูมิอากาศโดยทั่วไป        มี 3 ฤดู คือ ฤดูร้อน ฤดูฝน และ ฤดูหนาว

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอด่านช้างตั้งอยู่ในทิวเขาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือสุดของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบ้านไร่ (จังหวัดอุทัยธานี) และอำเภอเนินขาม (จังหวัดชัยนาท)

ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเดิมบางนางบวชและอำเภอหนองหญ้าไซ

ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเลาขวัญ และอำเภอหนองปรือ (จังหวัดกาญจนบุรี)

ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอศรีสวัสดิ์ (จังหวัดกาญจนบุรี)

ข้อมูลการปกครอง          

1.ตำบล.......7.... แห่ง     3.เทศบาล..1.....แห่ง

2.หมู่บ้าน....93.... แห่ง   4.อบต........7 ... แห่ง

ด้านการเกษตร และอุตสาหกรรม 

1.ผลผลิตทางการเกษตรที่สำคัญ ได้แก่    อ้อย ข้าวโพด มันสำปะหลัง

2.ชื่อแหล่งน้ำที่สำคัญได้แก่

      (แม่น้ำ/บึง/คลอง)   ลำห้วยกระเสียว ลำห้วยตะเพิน

 อ่างเก็บน้ำหุบเขาวง

ปางอุ๋ง สุพรรณบุรี  หรืออ่างเก็บน้ำหุบเขาวง เป็นสถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดสุพรรณบุรี

ปางอุ๋งสุพรรณบุรี หรืออ่างเก็บน้ำหุบเขาวง เป็นสถานที่ท่องเที่ยวแบบธรรมชาติ เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดไม่ใหญ่นัก มีพิ้นที่ในส่วนกักเก็บน้ำประมาณ 85 ไร่ (คำนวณจาก แผนที่กูเกิ้ล) สภาพโดยทั่วไปเป็นพื้นที่ทำการเกษตรของชุมชน และมีภูเขาไม่สูงนักล้อมอยู่โดยรอบ ทำให้สภาพภูมิอากาศในบริเวณนี้สดชื่นเย็นสบายในตอนกลางคืนเกือบทุกฤดูกาล แต่ในฤดูหนาว อากาศจะหนาวเย็นกว่าพื้นที่ทั่วไปแน่นอน

     การมาพักแรมที่อ่างเก็บน้ำหุบเขาวง มีทั้งแบบบ้านพัก ซึ่งจะเป็นแพลอยอยู่กลางน้ำ และแบบนำเต๊นท์มากางเอง (และเช่าเต้นท์) นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสกับธรรมชาติอย่างแท้จริง เนื่องจากที่ปางอุ๋ง สุพรรณบุรี ไม่มีไฟฟ้าใช้ มีเพียงตะเกียงน้ำมันก๊าด ที่ให้แสงสว่างในเวลากลางคืน และไม่มีสัญญาณโทรศัพท์

อ่างเก็บน้ำหุบเขาวง เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงนิเวศ เป็นการท่องเที่ยวที่จะต้องมีความรับผิดชอบต่อธรรมชาติเป็นอย่างมาก โดยไม่ก่อให้เกิดการรบกวน หรือทำความเสียหายแก่ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม แต่มีวัถตุประสงค์อย่างมุ่งมั่นเพื่อชื่นชม ศึกษา เรียนรู้ และเพลิดเพลินไปกับทัศนียภาพ พืชพรรณ และสัตว์ป่า ตลอดจนลักษณะทางวัฒนธรรมที่ปรากฏในแหล่งธรรมชาตินั้น จึงอยากให้นักท่องเที่ยวได้ทราบถึงกฎระเบียบของสถานที่ ก่อนที่จะเดินทางมาเที่ยวชม เนื่องจากมีหลายสิ่งที่ไม่ควรทำ เช่น ไม่ควรส่งเสียงดัง หรือเปิดเพลงเสียงดัง หรือมีการละเล่นที่ก่อให้เกิดเสียงดังรบกวนผู้อื่น , ไม่ควรดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์กันจนเมามายขาดสติ , ไม่กระทำการใดๆ อันเป็นการรบกวน หรือเปลี่ยนแปลงธรรมชาติตามสภาพที่เป็นอยู่ ฯลฯ

การเดินทางมายัง ปางอุ๋งสุพรรณ หรืออ่างเก็บน้ำหุบเขาวง ถ้ามาจากกรุงเทพฯ ใช้ถนนสาย 340 (ตลิ่งชัน - สุพรรณบุรี) ถ้านับจากจุดที่แยกจากถนนกาญจนาภิเษก เมื่อวิ่งมาประมาณ 66 กม. ก่อนถึงตัวเมืองสุพรรณเล็กน้อย ตรงปั๊ม ปตท. จะมีถนนวงแหวนสุพรรณบุรี มีป้ายชี้ไป กาญจนบุรี / นครปฐม ให้เบี่ยงซ้ายวิ่งไปตามถนนสาย 357 วิ่งไปประมาณ 14 กิโลเมตร จะถึงทางแยกตัดกับถนนหมายเลข 322 ให้เลี้ยวซ้ายเข้าถนนสาย 322 และวิ่งไปอีกเป็นระยะทางประมาณ 3.90 กม. ถึง รร.บ้านท่าเสด็จ ให้แยกซ้ายเข้าถนนสาย 3460 วิ่งไปตามทางเส้นนี้ ระยะทางประมาณ 13 กม. จะตัดกับถนนสาย 333 ให้เลี้ยวขวา ไปเป็นระยะทางประมาณ 42 กม. จะมีแยกซ้าย ชี้ไป อ.หนองปรือ หรือถนนหมายเลข 3086 วิ่งตามถนนเส้นนี้ไประยะทางประมาณ 15 กม.จะถึงวัดพุน้ำร้อน ซุ้มทางเข้าอ่างเก็บน้ำหุบเขาวง จะอยู่ใกล้กับวัดพุน้ำร้อนนี้ ต้องรับบัตรที่ซุ้มทางเข้า จากจุดนี้ไประยะทางประมาณ 9 กม. เป็นถนนลูกรังบดอัดแน่น มีป้ายบอกทางไปตลอดระยะทาง

     ส่วนท่านที่เดินทางมาจากทางทิศเหนือของจังหวัดสุพรรณบุรี เช่น จ.ชัยนาท ให้ใช้ถนนสุพรรณบุรี-ชัยนาท (340) เมื่อวิ่งมาถึง แยก อ.เดิมบางนางบวช ให้วิ่งเข้าตลาดท่าช้าง แล้วใช้ถนนสาย 3350 เดิมบาง-ด่านช้าง วิ่งตรงถึงตัว อ.ด่านช้าง ระยะทางประมาณ 46 กม. เมื่อถึงหอนาฬิกา ให้เลี้ยวซ้าย ไปตามถนนสาย 333 ระยะทางประมาณ 3.5 กม. จะมีแยกขวา ไป อ.หนองปรือ หรือถนนหมายเลข 3086 วิ่งตามถนนเส้นนี้ไประยะทางประมาณ 15 กม.จะถึงวัดพุน้ำร้อน ซุ้มทางเข้าอ่างเก็บน้ำหุบเขาวง จะอยู่ใกล้กับวัดพุน้ำร้อนนี้ ต้องรับบัตรที่ซุ้มทางเข้า จากจุดนี้ไประยะทางประมาณ 9 กม. เป็นถนนลูกรังบดอัดแน่น มีป้ายบอกทางไปตลอดระยะทาง